BodinChapa Architects รีโนเวททาวน์โฮมให้เป็นออฟฟิศที่สามารถรองรับการขยายตัวของพนักงาน โดยสร้างความเชื่อมต่อให้ฟังก์ชันและพื้นที่ทั้งหมดผ่านการเก็บ เลือก และปัดฝุ่นโครงสร้างเดิม
TEXT: NAPAT CHARITBUTRA
PHOTO: RUNGKIT CHAROENWAT EXCEPT AS NOTED
(For English, press here)
มูฟเมนต์การรีโนเวทอาคารเก่ามาเป็นออฟฟิศที่พอดีกับความต้องการของธุรกิจขนาดเล็กๆ กำลังมีวิวัฒนาการที่น่าจับตามอง เพราะแม้จะมีงบประมาณจำกัด มีข้อจำกัดจากไซต์เดิมและชุมชมโดยรอบ แต่ก็เป็นโอกาสให้สถาปนิกได้ใช้ความคิดสร้างสรรค์อย่างเต็มที่ หนึ่งในนั้นคือโปรเจกต์ PROUD Office โดย BodinChapa Architects บริษัทออกแบบสถาปัตยกรรมจากจังหวัดพระนครศรีอยุธยาที่จัดการและจัดเรียงทุกข้อจำกัดออกมาเป็นสถาปัตยกรรมที่น่าสนใจ
โจทย์ที่สถาปนิกได้รับคือการรีโนเวททาวน์โฮมย่านรามคำแหงให้เป็นออฟฟิศที่จะสามารถรองรับการขยายตัวของพนักงานได้ในระยะยาว และเป็นออฟฟิศสำหรับธุรกิจ 2 ธุรกิจนั่นคือ บริษัทสถาปัตยกรรมที่ทำงานด้านเทคโนโลยีการก่อสร้างอย่าง HOOK Architects และ Goodwill ที่ทำงานออกแบบซอฟต์แวร์สำหรับการก่อสร้าง
after renovation
“เจ้าของที่เป็นเพื่อนกันสมัยเรียนไปได้ทาวน์โฮมหลังนี้มาก็เลยชวนเราเข้าไปดูไซต์ potential แรกๆ ที่เราเห็นเลยคือมันเป็นทาวน์โฮมที่มีพื้นที่ว่างอยู่ข้างๆ และพอเข้าไปในบ้านก็เจอว่าสเปซมันน่าสนใจทีเดียว” พิชชาภา โล่ห์ทอง สถาปนิกจาก BodinChapa Architects บอกกับ art4d ความน่าสนใจที่ว่าก็คือโครงสร้างดั้งเดิมของทาวน์โฮมหลังนี้ที่มีโถงบันไดทะลุพื้นที่ตรงกึ่งกลางบ้านตลอดสามชั้น โดยมีบันไดเชื่อมไปยังชานพักของแต่ละชั้นวนขึ้นไปจนถึงชั้นบนสุด
สภาพเดิมของทาวน์โฮมเป็นจุดตั้งต้นสำคัญในการลงมือทำงานครั้งนี้ เพื่อขยายพื้นที่อาคารให้สามารถรองรับการขยายตัวของจำนวนพนักงานในอนาคต สถาปนิกต่อเติมอาคารขึ้นมาอีกบล็อคทางขวามือ ตัดสินใจทุบผนังและห้องน้ำเดิมทิ้งทั้งหมดเพื่อเชื่อมพื้นที่ทั้ง 3 บล็อคเข้าด้วยกันเป็นอาคารเดียว “ฟังก์ชันเดิม (พื้นที่พักอาศัย) ทำให้พื้นที่มันถูกกั้นแยกออกจากกันเป็นก้อนๆ ด้วยผนังและห้องน้ำ เราก็เลยคุยกับทางเจ้าของว่า จะเป็นอะไรไหมถ้าเราย้ายห้องน้ำทั้งหมดไปไว้ที่ชั้นล่างเพียงตำแหน่งเดียว ซึ่งปรากฏว่าเจ้าของเขาก็โอเคกับแนวคิดนี้”
ไฟเขียวให้ทุบห้องน้ำจากเจ้าของโครงการนี่เองที่ช่วยปลดล็อคศักยภาพของทาวน์โฮมหลังเก่าแห่งนี้ให้มีโถงกลางโอ่โถง (เกินตัวความเป็นทาวน์โฮมไปเยอะ!) และสร้างความเชื่อมต่อให้ฟังก์ชันและพื้นที่ทั้งหมดต่อเนื่องกัน แต่ถึงแม้จะได้พื้นที่เปิดโล่งขนาดใหญ่มาเป็นหัวใจสำคัญของอาคาร BodinChapa Architectects ก็ยังคงไว้ซึ่งระบบระเบียบที่อาคารประเภทสำนักงานควรจะมี
สถาปนิกออกแบบให้การสัญจรภายในอาคารมีตรรกะชัดเจนไม่ปะปนกันระหว่างผู้มาติดต่อและพนักงาน journey ของผู้มาติดต่อจะเริ่มจากการเดินขึ้นบันไดวนขึ้นมายังพื้นที่โซนพักคอยบริเวณชั้นลอย ที่มีบันไดเชื่อมต่อขึ้นไปยังห้องประชุมและ terrace กึ่งภายนอกที่อยู่ติดกันบริเวณด้านหลังอาคาคาร โดยห้องประชุมถูกวางตำแหน่งอยู่บริเวณชั้น 2 ที่เข้าถึงได้ง่ายจากทั้งโซนพักคอย ห้องผู้บริหารบริเวณชั้น 3 (ชั้นบนสุดของอาคาร) และพื้นที่ห้องทำงานของ HOOK Architects ที่กระจายตัวอยู่โดยรอบในชั้นเดียวกัน ในขณะที่เหล่าพนักงานจะเข้ามายังออฟฟิศทางใต้ถุนของอาคารส่วนที่ต่อเติมใหม่ และมักจะมารวมตัวกันที่ห้องเตรียมอาหารขนาดย่อม และพื้นที่อเนกประสงค์ขนาดใหญ่ก่อนจะกระจายตัวไปยังพื้นที่ทำงานในจุดต่างๆ ของอาคาร
“ใน scheme แรกที่เราเสนอเจ้าของโครงการ ก่อนจะมาเป็นพื้นที่ใต้ถุน เราออกแบบพื้นที่ชั้น 1 เป็นห้องประชุมตามความต้องการของทางเจ้าของที่ต้องการห้องประชุมหลายห้อง เนื่องจากเป็นห้องที่มักใช้ชนกันอยู่บ่อยครั้งเพราะมีหลายฝ่าย แต่ผลลัพธ์คือมันทำให้มวลโดยรวมของอาคารดูทึบตันเกินไป”
พื้นที่ใต้ถุนของอาคารส่วนต่อเติมจึงถูกออกแบบใหม่เป็นลานโล่งที่ปรับการใช้งานได้หลากหลายรูปแบบ กว้างพอจะรองรับกิจกรรมที่จะเกิดขึ้นในวันที่ทีมงานจากไซต์งานทั้งหมดกลับมารวมตัวกันที่ออฟฟิศ และได้บรรยากาศที่ผ่อนคลายจากความสูงของเพดาน และสีเขียวของต้นไม้ที่ปลูกไว้โดยรอบ พิชชาภายังเสริมต่อว่า พวกเขาให้ความสำคัญกับการทำให้สมาชิกของทั้งองค์กรได้มีปฏิสัมพันธ์กัน ไม่ว่าจะด้วยการไม่สร้างผนังห้องทึบแต่เลือกใช้กระจกเป็นวัสดุหลักในการแบ่งพื้นที่ระหว่างห้องและเส้นทางสัญจร หรือการกำหนดตำแหน่งห้องน้ำที่อยู่บริเวณพื้นที่ส่วนกลางชั้นล่าง ที่แม้จะเกิดขึ้นด้วยข้อจำกัดของอาคารที่กล่าวไปแล้วข้างต้น ก็ยังช่วย (กึ่งบังคับ) ให้เหล่าสถาปนิก ได้ออกแรงยืดเส้นยืดสายเดินขึ้นลงบันได และมีโอกาสได้ทักทายกับทีมโค้ดดิ้งที่ประจำการอยู่ที่ออฟฟิศชั้น 1 เป็นระยะๆ
“ในการทำงานรีโนเวทของ BodinChapa Architects เราพยายามจะเก็บ เลือก และปัดฝุ่นโครงสร้างเดิมที่น่าสนใจมาใช้ประโยชน์ใหม่” พิชชาภาอธิบายถึงแนวทางการทำงานรีโนเวทในโครงการที่ผ่านๆ มาของทีม โดยยกตัวอย่างการทำให้ บันไดวนบริเวณส่วนหน้าของอาคารกลับมามีความสำคัญต่ออาคารอีกครั้ง
“สเปซมันน่ารักอยู่แล้ว แต่เราอยากทำให้มันมี boundary มากขึ้นก็เลยทำ façade ขึ้นมาในลักษณะคล้ายกับระแนงไม้ ซึ่งเราตั้งใจปล่อยให้น้ำฝนเข้ามาได้บ้างผ่านช่องเปิดขนาดใหญ่ เพื่อให้ได้ความรู้สึกของพื้นที่กึ่งภายนอก ผลลัพธ์คือมันช่วยดึงธรรมชาติเข้ามาในอาคาร”
อีกหนึ่งลายเซ็นของพวกเขาที่ปรากฏให้เห็นใน PROUD Office คือการใช้ไม้ (หรือเก็บโครงสร้างไม้เดิม) กับการออกแบบตกแต่งภายใน และยังเป็นไม้ที่ให้ความรู้สึกดิบและอารมณ์ความพื้นถิ่น ไม่ว่าจะกับกรอบประตูหน้าต่าง ผนังห้อง executive ไปจนถึงฝ้าเพดาน ในประเด็นนี้ พิชชาภากล่าวว่าน่าจะเป็นเพราะทั้งชีวิตที่ผ่านมาของทั้งตัวเธอเอง และพาร์ทเนอร์อย่าง บดินทร์ เมืองลือ “เพราะว่าเราทั้งคู่ไม่ใช่คนกรุงเทพฯ คุณบดินทร์ เกิดที่เชียงราย ชีวิตเขาห้อมล้อมด้วยศิลปะและการทำงานไม้ของช่างพื้นถิ่น ส่วนเราเป็นคนอยุธยา ชินตากับทรัพยากรที่อยุธยามีวัสดุพื้นถิ่นต่างๆ ทั้งไม้และอิฐของโบราณสถานมาตั้งแต่เด็ก”
อีกปัจจัยที่สำคัญมากคือที่ตั้งของออฟฟิศ BodinChapa Architects ที่ไม่ได้ฝังตัวอยู่ในกรุงเทพฯ “นอกจากที่อยธุยา เรายังมีพื้นที่ทำงานที่จังหวัดเชียงรายด้วย การออกแบบสภาพแวดล้อม การทำงานแบบนี้ ทำให้เราใกล้กับสิ่งที่เราชอบ เราจะหยิบจับอะไรมาใช้มันง่ายขึ้นมาก ทำให้ความคิดและการทำให้มันเกิดขึ้นได้ทันที”
เมื่อถอยออกมามองอาคารจากข้างนอก จะเห็นว่า PROUD Office ถูกครอบด้วยโครงอาคารใหม่ที่ถูกออกแบบให้ กลมกลืนไปกับจังหวะของบล็อคแนวตั้งและแนวหลังคาลาดของหมู่บ้านทาวน์โฮมนี้ แต่ก็มีการเลือกใช้วัสดุอย่างไม้เทียมสีธรรมชาติและสีเทาเพื่อแสดงถึงคาแร็กเตอร์ของออฟฟิศที่เป็นบริษัทที่ทำงานออกแบบวางแผนงานก่อสร้างด้วยเทคโนโลยี สกินของอาคารยังช่วยสร้างความเป็นส่วนตัวให้กับพื้นที่ภายใน ซึ่งเมื่อรวมกับการเจาะช่องเปิดแนวนอนบริเวณชั้นลอย ก็ทำให้เพื่อนบ้านพอจะมองเข้ามาเห็นกิจกรรมที่เกิดขึ้น ซึ่งเหมือนกับการแนะนำตัวและการเปิดเผยให้ทุกคนรู้จักสมาชิกใหม่ในหมู่บ้านทาวน์โฮมย่านรามคำแหงแห่งนี้อย่างเป็นกันเอง
