เกลียวคลื่น ทิวเขา และมนุษย์ คือ 3 สิ่งที่ ‘Sky Mountain’ แห่งนี้ชักนำมาเชื่อมสัมพันธ์กัน นี่เป็นงานออกแบบจาก Sou Fujimoto ในโปรเจ็กต์ Pavilions by the Seaside ที่เปลี่ยนอ่าวไหโข่วเป็นจุดหมายปลายทางทางวัฒนธรรมแห่งใหม่
TEXT: CHANISARA ARAYAMETH
PHOTO: ACF EXCEPT AS NOTED
(For Thai, press here)
Sky Mountain คือหนึ่งในอาคารของโปรเจ็กต์ Pavilions by the Seaside โครงการก่อสร้างอาคารสาธารณะ 16 แห่งตามแนวชายฝั่งเกาะไหหลำ เมืองท่าแห่งใหม่ของประเทศจีน ภายใต้แนวคิด ‘Nature – Symbiosis – Future’ (ธรรมชาติ – การพึ่งพาอาศัย – อนาคต) Pavilions by the Seaside จะครอบคลุมพื้นที่กว่า 10,000 ตารางเมตร และมีความยาวทั้งสิ้น 32 กิโลเมตร ตั้งแต่อ่าวไหโข่ว ไปจนถึงชายฝั่งของเขตพัฒนาพื้นที่เจียงตง ของเกาะไหหลำ ไม่เพียงเท่านั้น โครงการยังได้เชิญนักออกแบบศิลปินชั้นนำทั่วโลก ไม่ว่าจะเป็นจีน เกาหลี อิตาลี อเมริกา รวมถึงสถาปนิกสัญชาติไทยอย่าง Ong-ard Architects มาร่วมสร้างสรรค์ผลงาน เพื่อที่จะทำให้เมืองไหโข่วเป็น ‘จุดหมายปลายทางทางวัฒนธรรม’ ยกระดับการใช้ชีวิตริมชายฝั่งให้ดีขึ้นกว่าเดิม ซึ่ง Sky Mountain ถือเป็นอาคารสาธารณะที่สร้างเสร็จเป็นลำดับที่สอง ออกแบบโดย Sou Fujimoto สถาปนิกชื่อดังชาวญี่ปุ่น และเพิ่งเปิดตัวอย่างเป็นทางการไปเมื่อต้นปี 2566
Sky Mountain มีพื้นที่รวมกว่า 3,600 ตารางเมตร และได้รับแรงบันดาลใจจากไซต์ที่โค้งมนคล้ายภูเขา อาคารสาธารณะแห่งนี้จึงถูกออกแบบให้อยู่ในรูปลักษณ์เสมือนภาพจำลองเนินเขาขนาดย่อมที่วางตัวเป็นคลื่นของแนวเขาสีขาวสลับหมุนวนโอบล้อมพื้นที่สีเขียวตรงกลาง เปิดให้คนเข้ามาอยู่ในบรรยากาศที่ใกล้ชิดชายฝั่ง สร้างสัมพันธ์ระหว่างธรรมชาติและมนุษย์จนเกิดพื้นที่ที่น่าสนใจในงานสถาปัตยกรรม อันประกอบด้วย พื้นที่ภายในอาคารใต้ชายคา พื้นที่ดาดฟ้า และพื้นที่สีเขียว ที่สอดประสานร้อยเรียงกันได้อย่างลงตัว
พื้นที่ใต้ชายคาแบ่งออกเป็น 3 ส่วนหลักๆ คือ ห้องสมุด ร้านกาแฟ และพื้นที่จัดแสดงนิทรรศการที่รวมเอาร้านค้า pop up เล็กๆ ไว้ด้วย ซึ่งผู้ที่เข้ามาใช้งานยังคงมองเห็นบรรยากาศพื้นที่ภายนอกได้แม้จะอยู่ในอาคารด้วยม่านกระจกสูงที่โปร่งและใหญ่ และเนื่องจากอาคารตั้งอยู่ชิดริมชายหาดซึ่งมีลมทะเลมาก จึงต้องกรุอาคารด้วยกระจกแบบหนาพิเศษ
Photo: Yi Ran, CHINA SOUTHWEST ARCHITECTURE
เปลือกอาคารคอนกรีตสีขาวมีความลาดเอียงที่แตกต่างกันตามตำแหน่งต่างๆ เป็นงาน parametric design ที่ขึ้นรูปผ่านการป้อนค่าตัวแปรบนอัลกอริทึมจนเกิดรูปทรงอิสระ นอกจากนี้ เปลือกอาคารที่เป็นทั้งแผ่นพื้นและหลังคายังเอื้อให้คนเคลื่อนที่ไปได้ต่อเนื่องตั้งแต่พื้นสู่หลังคา และยังมีสเต็ปที่นั่งด้านบนซึ่งเปิดให้คนมาเพลิดเพลินกับทิวทัศน์ของจีนแผ่นดินใหญ่ มองเห็นกิจกรรมที่เกิดขึ้นรอบๆ และจบท้ายวันด้วยการรับชมฉากอาทิตย์อัสดง
Sky Mountain อาจดูเหมือนเป็นการต่อยอดทางความคิดจากโปรเจ็กต์ก่อนหน้าของ Sou Fujimoto เช่น การออกแบบที่ผสมผสานระหว่างภูมิทัศน์และสถาปัตยกรรม รวมถึงรูปทรงที่อ้างอิงกับบริบททางธรรมชาติของ Hida Furukawa Station Eastern Development ที่ญี่ปุ่น หรือ House of Hungarian Music ที่ฮังการี แต่ท้ายที่สุดแล้ว Sky Mountain ก็มีบทบาท เอกลักษณ์ และบริบท ที่แตกต่างและเป็นของตัวเอง ทุกวันนี้ มันได้กลายเป็นเป็นอาคารสาธารณะริมชายฝั่งที่เปิดให้สาธารณชนแวะเข้ามาพักผ่อนหรือทำกิจกรรมอื่นๆ ร่วมด้วย ภายใต้รูปลักษณ์สถาปัตยกรรมร่วมสมัยที่มีแนวคิดเรื่องความสัมพันธ์ระหว่างคนกับธรรมชาติ การเกิดขึ้นของ Sky Mountain คือการคืนทะเล คืนฝั่ง และคืนทิวทัศน์ให้กับประชาชน เป็นหนึ่งในชิ้นส่วนจิ๊กซอว์ที่พลิกโฉมการใช้ชีวิตริมชายฝั่ง ที่สำคัญคือ ตัวสถาปัตยกรรมได้กลายเป็นแลนด์มาร์คแห่งหนึ่งของเกาะไหหลำ ด้วยรูปทรงที่โดดเด่นและมีเอกลักษณ์ รังสรรค์โดยสถาปนิกชั้นยอดอย่าง Sou Fujimoto
ทุกวันนี้ Sky Mountain ยังคงตั้งตระหง่านอยู่ ณ ปลายสุดของแหลมอ่าวไหโข่ว และรอคอยการมาถึงของจิ๊กซอว์อีก 14 แห่ง เพื่อทำให้เกาะไหหลำแห่งนี้เป็นจุดหมายปลายทางทางวัฒนธรรม ต้อนรับสาธารณชนนานาประเทศที่แวะเข้ามาเยี่ยมเยียน
Photo courtesy of HAINAN PROVINCIAL TOURISM INVESTMENT HOLDING GROUP CO.,LTD.