WITH PASSIVE DESIGN AND LOCAL MATERIAL, PLAN ARCHITECT DESIGNS THE CHILDREN HOME AND LEARNING CENTER TO BE SELF-SUFFICIENT AND SUSTAINABLE
TEXT: PRATCHAYAPOL LERTWICHA
PHOTO: KETSIREE WONGWAN
(For English, press here)
ในโลกปัจจุบันที่สภาพอากาศแปรปรวนขึ้นทุกวัน แถมยังอาจเกิดเรื่องไม่คาดฝันขึ้นได้ตลอดเวลา เช่น การระบาดของไวรัส COVID-19 ที่ทำเอาทั่วโลกน่วมกันเป็นแถวตั้งแต่เมื่อปีก่อน การสร้างสถาปัตยกรรมที่คำนึงถึง “ความยั่งยืน” จึงกลายเป็นเรื่องสำคัญ และเพื่อให้งานออกแบบสามารถตอบรับความเปลี่ยนแปลงในอนาคตที่ในบางครั้งก็คาดไม่ถึงเหล่านั้นได้ โครงการหมู่บ้านเด็ก มูลนิธิสงเคราะห์เด็กสภากาชาดไทย ออกแบบโดย Plan Architect ถือเป็นอีกหนึ่งผลงานที่พยายามสอดแทรกความยั่งยืนลงไปในสถาปัตยกรรม พร้อมกับสื่อสารแนวคิดเรื่องการพัฒนาที่ยั่งยืนตามหลักเศรษฐกิจพอเพียงไปในตัว
โครงการหมู่บ้านเด็ก มูลนิธิสงเคราะห์เด็กสภากาชาดไทย ซึ่งตั้งอยู่ในจังหวัดนครปฐม แบ่งพื้นที่ของโครงการออกเป็น 2 ส่วนด้วยกัน ส่วนแรกคือพื้นที่ทำการเกษตร อีกส่วนคือพื้นที่ปลูกสร้างอาคารที่ประกอบไปด้วยอาคารอย่างเช่น หอพักเด็ก บ้านพักเจ้าหน้าที่ สำนักงาน โรงอาหาร ศูนย์ประชุมและฝึกอบรม ซึ่งในส่วนนี้สถาปนิกเลือกใช้อิฐมอญเป็นวัสดุหลักของอาคารเพราะเป็นวัสดุที่หาได้ง่ายในท้องถิ่น ราคาถูก และไม่จำเป็นต้องดูแลรักษามาก ขณะเดียวกันสถาปนิกก็จัดวางอาคารแต่ละหลังให้เหลื่อมกัน เพื่อให้แต่ละอาคารเปิดรับลมได้ ลดการพึ่งพาเครื่องปรับอากาศ ซึ่งเป็นการสร้างความยั่งยืนได้ในอีกทาง
อีกปัจจัยหนึ่งที่สถาปนิกให้ความสำคัญคือการกันแดด อาคารแต่ละหลังถูกออกแบบให้มีชายคายื่นยาว และมีครีบโดยรอบซึ่งช่วยป้องกันความร้อนจากแสงแดด และสร้างความเป็นส่วนตัวได้ในเวลาเดียวกัน และจะว่าไปแล้ว ครีบรอบอาคารเหล่านี้ก็ยังช่วยลดทอนสัดส่วนอาคารที่อวบใหญ่ให้ดูเล็กลงได้เหมือนกัน
เนื่องจากโครงการแห่งนี้เป็นพื้นที่ศูนย์การเรียนรู้ การเกิดปฏิสัมพันธ์ระหว่างคนก็เป็นอีกสิ่งที่สำคัญ Plan Architect ตอบโจทย์ข้อนี้ด้วยการออกแบบพื้นที่ว่างระหว่างอาคารให้เป็นลานกิจกรรม พร้อมทั้งสร้างคาแรกเตอร์พิเศษให้กับพื้นที่เหล่านี้ด้วยการใช้เส้นโค้งตีกรอบของสเปซ ช่วยเน้นย้ำความสำคัญของพื้นที่ได้เป็นอย่างดี และถึงแม้จะเป็นงานออกแบบที่ไม่ได้ใช้วัสดุราคาแพง แต่การจัดเรียงเส้นสายต่างๆ อย่างเส้นโค้ง หรือครีบกันแดด ก็ทำให้งานดูน่าสนใจขึ้นมา เรียกได้ว่าโครงการหมู่บ้านเด็ก มูลนิธิสงเคราะห์เด็กสภากาชาดไทย นั้นนับเป็นผลงานนี้มีทั้งความยั่งยืนและความตื่นตาตื่นใจเลย