Photo courtesy of Golden Pin Design Award

Light Room / Roof โปรเจกต์รีโนเวทห้องเรียนบัลเลต์เดิมของโรงเรียนประถมศึกษาหูตงในไต้หวันให้กลายเป็นห้องเรียนโปร่งแสง ซึ่งทำหน้าที่เป็นพื้นที่สร้างสรรค์ที่เชื่อมต่อระหว่างโรงเรียนกับชุมชน

TEXT: HSIEN TZU WANG
PHOTO CREDIT AS NOTED

(For English, press  here)

เป็นที่รู้กันดีว่ารัฐบาลไต้หวันจะปลูกฝังเรื่องสุนทรียภาพให้แก่เด็กนักเรียนในไต้หวันอย่างลึกซึ้ง ซึ่งไม่เพียงแต่ผ่านการเรียนการสอนในห้องเรียนเท่านั้น แต่ยังให้ความสำคัญกับอิทธิพลจากสภาพแวดล้อมที่เด็กพบเจอในชีวิตประจำวันอีกด้วย ตัวอย่างหนึ่งคือ โรงเรียนประถมศึกษาหูตงในเมืองจางฮว่า ซึ่งตั้งอยู่ในภูมิภาคตอนกลางของไต้หวัน โรงเรียนแห่งนี้มีประวัติยาวนานกว่า 80 ปี ล่าสุด YUNGCHEI&YU Architecture ได้รับหน้าที่ในการปรับปรุงห้องเรียนบัลเลต์เดิมให้กลายเป็นห้องเรียนโปร่งแสงที่มีชื่อว่า ‘Light Room / Roof’

ห้องเรียนแห่งนี้ได้รับการออกแบบให้รองรับฟังก์ชันการใช้งานที่หลากหลาย นักเรียนสามารถใช้พื้นที่นี้ในการเรียนรู้ สร้างสรรค์ หรือจัดแสดงผลงานศิลปะของตนเอง อีกทั้งยังเปิดให้ผู้ปกครองและคนในชุมชนสามารถใช้ในการจัดกิจกรรมต่างๆ ได้ นอกจากจะทำให้พื้นที่ในโรงเรียนมีชีวิตชีวามากขึ้นแล้ว ยังช่วยสร้างความสดใสให้กับชุมชนโดยรอบ ด้วยการออกแบบพื้นที่ที่มีความหลากหลายและเป็นมิตรต่อผู้ใช้ โรงเรียนแห่งนี้จึงได้เป็นผู้นำในการผลักดันและขับเคลื่อนแนวคิดด้านสุนทรียภาพทั้งในโรงเรียนและในสังคม ในด้านการออกแบบพื้นที่สาธารณะ โรงเรียนหูตงได้รับรางวัลจาก Golden Pin Design Award ของไต้หวัน และ Good Design Award ของญี่ปุ่น จากคุณค่าของการออกแบบที่เน้นการใช้งานและความสวยงาม

ห้องเรียนบัลเลต์หลังได้รับการรีโนเวทใหม่ | Photo courtesy of Golden Pin Design Award

YUNGCHEI&YU Architecture ใช้คอนเซ็ปต์ที่ว่า ‘สร้างน้อยแต่ใช้ประโยชน์ของพื้นที่สูงสุด’ ในการปรับปรุงห้องเรียนบัลเลต์ที่ทึบแสงและทรุดโทรมให้เป็นพื้นที่ที่โปร่ง พร้อมฟังก์ชันการใช้งานครบถ้วน แต่เดิมห้องเรียนแห่งนี้มีเพดานสูงโปร่งอยู่แล้ว แต่หลังจากมีการปรับปรุงอาคารและติดตั้งประตูหน้าต่างอลูมิเนียม ทำให้พื้นที่นี้กลายเป็นห้องปิดทึบและมีปัญหาเรื่องการระบายอากาศ ทีมสถาปนิกได้ปรับปรุงการจัดเส้นทางสัญจร การจัดเก็บ และการจัดแสงให้กับพื้นที่นี้ใหม่ ให้เป็นสถานที่ที่รองรับกิจกรรมได้หลากหลายมากขึ้น นอกจากจะมีพื้นที่กว้างพอสำหรับคลาสเรียนเต้นต่างๆ แล้ว ยังตอบโจทย์ในการจัดนิทรรศการของนักเรียนแผนการเรียนการสอนด้านศิลปะประจำเดือนเมษายนทุกๆ ปีด้วย

ห้องเรียนบัลเลต์เก่าที่ใช้จัดงานนิทรรศการเป็นประจำ | Photo courtesy of Taiwan Design Research Institute

ห้องเรียนบัลเลต์ใหม่ที่ใช้จัดงานนิทรรศการในครั้งต่อๆ ไป | Photo courtesy of Golden Pin Design Award

งานออกแบบโปรเจกต์นี้มีจุดเด่นสามอย่าง คือ ทำให้พื้นที่ว่าง ทำให้พื้นที่เปิดโล่ง และจัดระเบียบเพดาน โดยทั้งหมดนี้คำนึงถึงความปลอดภัยและยืดหยุ่นในการใช้งานสำหรับเด็กนักเรียนเป็นหลัก ทีมออกแบบเริ่มจากการรื้อกำแพงที่กั้นระหว่างห้องเรียนกับโถงทางเดินด้านนอกออกก่อน เปลี่ยนเป็นประตูกระจกบานเลื่อนที่สามารถเลื่อนและเก็บพับบานได้ ซึ่งทำให้พื้นที่นี้สามารถเปิดเชื่อมต่อกับโถงอาคารได้อย่างดี เหมือนกับว่าสามารถขยายพื้นที่จากภายในห้องเรียนสู่พื้นที่ภายนอก ขณะเดียวกันก็ยังสามารถกั้นให้มีสัดส่วนการใช้งานได้

ห้องเรียนบัลเลต์ได้รับการรีโนเวทใหม่ให้เชื่อมต่อกับโถงอาคาร | Photo: Chei Chang, Design Director of YUNGCHEI&YU Architecture

ประตูกระจกบานเลื่อน | Photo: Yuchen Chao Photography

นอกจากนี้ ทีมออกแบบยังสังเกตว่าพื้นที่ห้องเรียนแห่งนี้ไม่สามารถตอบสนองความต้องการในการจัดเก็บของของโรงเรียนได้ ในอดีตห้องเรียนนี้เคยถูกใช้เป็นพื้นที่ฝึกซ้อมกีฬาเพื่อการแข่งขัน และยังเคยถูกใช้เป็นห้องเก็บของ ซึ่งทำให้พื้นที่นี้ขาดความเป็นระเบียบเรียบร้อย ในการออกแบบจึงปรับเปลี่ยนและขยายผนังกระจกโดยซ่อนฟังก์ชันตู้และชั้นเก็บของไว้ด้านหลัง และพยายามทำให้ห้องเรียนมีพื้นที่ว่างให้มากที่สุด เพื่อให้นักเรียนมีพื้นที่ในการคิดสร้างสรรค์ และจินตนาการได้

ภาพหลังจากได้รับการรีโนเวทใหม่บริเวณที่เก็บของ | Photo: Yuchen Chao Photography

ส่วนผนังอีกด้าน ได้ทำการติดตั้งราวจับสำหรับการเต้นบัลเลต์ พร้อมทั้งเลือกใช้วัสดุกระจกแบบ semi-reflective / opaque เวลาสะท้อนกับกำแพงกระจกในฝั่งตรงข้าม จะสามารถช่วยให้นักเรียนมองเห็นและปรับท่าทางของตนเองได้ นอกจากนี้ การใช้ไฟเส้น strip light ยังช่วยเพิ่มมิติให้พื้นที่ดูกว้างขวางขึ้น

ห้องเรียนบัลเลต์ | Photo: Yuchen Chao Photography

ห้องเรียนบัลเลต์ที่ได้รับการรีโนเวทให้พื้นที่ดูมีมิติมากขึ้น | Photo: Yuchen Chao Photography

ในส่วนของการออกแบบระบบเพดานนั้น ทีมออกแบบได้ติดตั้งโครงสร้างเหล็กเบาเพื่อรองรับแผ่นเพดานตาข่ายโลหะ พร้อมทั้งติดตั้งโคมไฟส่องเฉพาะจุดแบบรางและไฟเส้น strip light รวมถึงมีการเว้นพื้นที่ไว้สำหรับรางแขวนงานจัดแสดงและโปรเจคเตอร์ จึงทำให้ระบบแสงสว่างและอุปกรณ์ภายในห้องสามารถปรับใช้ได้ตามประเภทของกิจกรรม ทั้งในรูปแบบแสงเฉพาะจุดหรือแสงที่กระจายครอบคลุมทั่วบริเวณ

มีจุดที่น่าสนใจเกี่ยวกับการปรับปรุงการเจาะช่องเปิดและหน้าต่าง ซึ่งด้านนอกของห้องเรียนสามารถมองเห็นวิวสวนสาธารณะของชุมชน แต่เดิมนั้นช่องหน้าต่างแต่ละบานทำให้ทัศนวิสัยที่งดงามนี้ขาดความต่อเนื่อง ทีมออกแบบได้ทำการเปลี่ยนมาใช้มู่ลี่แนวตั้งเป็นพิเศษ ทำให้นักเรียนสามารถมองเห็นทิวทัศน์สีเขียวภายนอกได้ และสามารถปรับปริมาณแสงที่เข้ามาในห้องตามความต้องการของกิจกรรมได้ด้วย

ภาพก่อนการรีโนเวทบานหน้าต่าง | Photo courtesy of YUNGCHEI&YU Architecture

ภาพหลังจากการรีโนเวทบานหน้าต่างใหม่ | Photo: Yuchen Chao Photography

และสุดท้าย ความปลอดภัยและความยืดหยุ่นคือจุดสำคัญในการออกแบบสำหรับนักเรียนระดับประถมศึกษา ในการจัดแสดงงานนิทรรศการ ทีมออกแบบได้ดีไซน์แท่นจัดแสดงให้เป็นกล่องไม้แบบเคลื่อนที่ได้ โดยมีล้อเล็กๆ ไว้ด้านล่างเพื่อให้นักเรียนสามารถเคลื่อนย้ายได้อย่างอิสระ อีกทั้งไฟส่องสว่างบนเพดานยังถูกจัดวางให้เป็นจุดกำหนดตำแหน่งแสดงผลงาน ทำให้นักเรียนระดับชั้นประถมต้นก็สามารถใช้จุดกำหนดตำแหน่งนี้ในการมีส่วนร่วมช่วยจัดงานนิทรรศการได้

ห้องเรียนบัลเลต์ใหม่ที่ใช้จัดงานนิทรรศการในครั้งต่อๆ ไป | Photo courtesy of Golden Pin Design Award

‘Light Room / Roof’ เป็นห้องเรียนบัลเลต์และพื้นที่จัดแสดงผลงานสำหรับนักเรียน ซึ่งผู้ปกครองหรือผู้คนในชุมชนสามารถมาใช้พื้นที่ส่วนนี้จัดกิจกรรมของชุมชนได้ด้วย โครงการนี้จึงไม่ใช่แค่การรีโนเวทใหม่อย่างเดียว แต่ยังทำให้ผู้ใช้งานเกิดจินตนาการในการใช้พื้นที่สร้างสรรค์ ทีมออกแบบของ YUNGCHEI&YU Architecture กล่าวว่า “Light Room / Roof ไม่ใช่เพียงแต่รีโนเวทพื้นที่ภายในในโรงเรียนเท่านั้น แต่ยังสามารถสร้างความเชื่อมโยงกับชุมชนได้”  โปรเจกต์นี้ได้รับรางวัลTaiwan Golden Pin Design Award ในปี 2023 ในหมวดการออกแบบพื้นที่และการออกแบบ Integrated Design รวมถึง รางวัล Good Design Award ของญี่ปุ่นอีกด้วย นอกจากนั้น อิทธิพลของโปรเจกต์นี้มีส่วนช่วยผลักดันทางโรงเรียนให้ความสำคัญกับด้านสุนทรียภาพมากขึ้น ทำให้ผู้บริหารมีความกระตือรือร้นในการแสวงหาโครงการที่เกี่ยวข้องกับด้านนี้ อีกทั้งยังได้รับการสนับสนุนจากการปกครองส่วนท้องถิ่น

“เด็กนักเรียนเติบโตในสภาพแวดล้อมแบบไหน พวกเขาก็จะได้รับอิทธิพลสิ่งนั้นเข้ามาแบบไม่รู้ตัว” สถาปนิกจาก YUNGCHEI&YU Architecture กล่าวถึงอิทธิพลของเรื่องสุนทรียภาพที่ส่งผลต่อเด็กๆ  Light Room/ Roof เป็นมากกว่าการปรับปรุงห้องเรียนเก่า เนื่องจากโปรเจกต์นี้ส่งเสริมสุนทรียภาพในชีวิตประจำวันของนักเรียนอีกด้วย ทำให้เด็กๆ มีโอกาสเติบโตในสภาพแวดล้อมที่เต็มไปด้วยการออกแบบและศิลปะตั้งแต่ยังเล็ก นี่ไม่เพียงแต่เสริมสร้างประสบการณ์การเรียนรู้ของนักเรียนเท่านั้น แต่ยังช่วยถ่ายทอดพลังของสุนทรียภาพนี้ออกไปสู่พื้นที่นอกโรงเรียน ทำให้ผู้ปกครองและผู้คนในชุมชนได้เข้ามามีส่วนร่วมและเรียนรู้ว่าการออกแบบนั้นสามารถทำให้วิถีชีวิตของผู้คนดีขึ้นได้

ห้องเรียนบัลเลต์ใหม่ที่ใช้จัดงานนิทรรศการในครั้งต่อๆ ไป | Photo: Yuchen-Chao-Photography

yungchei-yu.com
facebook.com/yungchei.plus 

_
งานรางวัลการออกแบบ Golden Pin Design Award

Golden Pin Design Award เป็นงานรางวัลการออกแบบที่มีชื่อเสียงที่สุดในตลาดการออกแบบแห่งไต้หวัน จีน มาเก๊า และฮ่องกง ซึ่งต้องการเปิดโอกาสและสนับสนุนงานออกแบบไม่ว่าจะเป็นผลิตภัณฑ์ ผลงานออกแบบหลากหลายประเภท ที่มีความโดดเด่นจากประเทศต่างๆ ในเอเชีย

ผู้ที่สนใจสามารถตรวจสอบรายละเอียดเพิ่มเติมได้ผ่านทาง https://www.goldenpin.org.tw/en/