OUR SMARTPHONES ARE 18 TIMES DIRTIER THAN PUBLIC TOILETS. FIND OUT HOW TO CLEAN BACTERIAS AND VIRUSES FROM THE DEVICE THAT’S CLOSET TO OUR HANDS, MOUTHS, EARS, EYES AND NOSES
TEXT: PAWIT MAHASARINAND
PHOTO COURTESY OF PHONESOAP
(For English, press here)
มีรายงานออกมาแล้วว่าโทรศัพท์มือถือ อวัยวะที่ 33 ของท่าน หรือมือที่ 3 ของเรานั้น เน่ากว่าห้องน้ำสาธารณะถึง 18 เท่า
นั่นเป็นเพราะว่าในแต่ละวัน เราๆ ท่านๆ สัมผัสโน่นหยิบนั่นจับนี่แล้วก็มาใช้โทรศัพท์มือถือต่อ กดจุดนั้น เลื่อนตรงนี้ ปาดตรงโน้นเป็นระยะทางรวมเฉลี่ยกว่าวันละ 600 ฟุต (182 เมตร) ยิ่งช่วงที่เรากักตัวทำงานอยู่บ้านรับข่าวสารออนไลน์แบบนี้ บางคนแทบจะไถ feed ไกลกว่าไถล feet เสียอีก เชื้อโรคต่างๆ ก็สะสมหมักหมมอยู่หน้าจอ รวมทั้งรอบและในเคสหุ้ม ในสถานการณ์เชื้อไวรัสระบาดที่เราหลีกเลี่ยงไม่จับราวบันไดเลื่อน ไม่ยอมกดปุ่มลิฟต์ แล้วล้างมือถูสบู่ ฉีดสเปรย์แอลกอฮอล์วันละหลายๆ ครั้งนั้น เรากลับไม่ได้ใส่ใจทำความสะอาดโทรศัพท์มือถือกันเท่าที่ควร
รายงานวิจัยที่ตีพิมพ์ในวารสารวิชาการ The New England Journal of Medicine (NEJM) ได้ระบุว่าที่อุณหภูมิ 68 องศาฟาเรนไฮต์ (20 องศาเซลเซียส) เชื้อโคโรนาไวรัสจะมีชีวิตอยู่บนพื้นผิวแก้ว โลหะ และเซรามิกได้ 2-3 วัน กว่า 5 วันบนพลาสติก กว่า 4 วันบนไม้ น้อยกว่า 8 ชั่วโมงบนยาง และ 2-8 ชั่วโมงบนอะลูมิเนียม
เมื่อสัปดาห์ที่แล้ว CNN ได้แนะนำ PhoneSoap โดยจั่วหัวบทความว่าเป็น “อุปกรณ์กำจัดเชื้อโรคบนโทรศัพท์ ที่คุณไม่เคยคิดว่าต้องใช้” ที่บอกว่าไม่เคยคิดก็น่าจะเพราะว่า เวส ลาพอร์ต (Wes LaPorte) กับ แดน บานส์ (Dan Barnes) เริ่มคิดค้นอุปกรณ์ที่ใช้รังสีอัลตราไวโอเลต ความยาวคลื่น 200-290 นาโนเมตร (UV-C) ฆ่าเชื้อโรคบนโทรศัพท์มือถือมาตั้งแต่ปี 2552 สมัยที่ทั้งสองยังเรียนอยู่ที่มหาวิทยาลัย Brigham Young รัฐยูทาห์ ต่อมาพวกเขาก็ได้ระดมทุนผ่าน Kickstarter แล้วนำเสนอธุรกิจนี้ในรายการ Reality TV ชื่อดังอย่าง Shark Tank เมื่อปี 2557 จนได้เริ่มผลิตออกจำหน่ายจริงในปีถัดมา และพัฒนาต่อเนื่องเรื่อยมา จนปัจจุบันเข้ารุ่นที่ 3 แล้ว
PhoneSoap 3 ลักษณะคล้ายเครื่องอบสีผิวให้เป็นสีแทน ใช้เวลาฆ่าเชื้อ 10 นาที ต้องเสียบปลั๊กไว้ตลอดเวลา ซึ่งระหว่างนั้นก็สามารถชาร์จแบตเตอรี่โทรศัพท์ไปด้วยได้ เมื่อครบ 10 นาทีแล้วเครื่องจะหยุดฆ่าเชื้อโดยอัตโนมัติ แต่ก็ยังชาร์จต่อไปได้ ขนาดภายนอก กว้าง 12.7 ยาว 21.6 สูง 4.48 เซนติเมตร ส่วนภายในที่วางโทรศัพท์ กว้าง 9.5 ยาว 17.3 สูง 2 เซนติเมตร ซึ่งเรียกว่าค่อนข้างใหญ่ ใช้กับโทรศัพท์ได้เกือบทุกรุ่น ดีไซน์เรียบ ใช้งานง่าย ปิดฝาแล้วเครื่องเริ่มฆ่าเชื้อโรคทันที จุดเด่นภายนอกมีเฉพาะสัญลักษณ์รูปฟ้าผ่าที่บอกว่าเครื่องทำงานอยู่ มีสีให้เลือกหลากหลายถึง 8 สี และยังใช้กับสิ่งที่เราจับต้องบ่อย ๆ อย่างพวงกุญแจ บัตรรถไฟฟ้าได้อีกด้วย
ถัดมาเป็นรุ่นเดินทาง PhoneSoap Go ที่ขนาดเท่า PhoneSoap 3 แต่มีแบตเตอรี่ในตัวที่เก็บไฟได้ 6,000 mAh ชาร์จเต็มใช้เวลา 4 ชั่วโมงครึ่ง เต็มแล้วฆ่าเชื้อได้ 45 ครั้ง ครั้งละ 10 นาที รุ่นนี้มีให้เลือกแค่ 2 สี
PhoneSoap Wireless ขนาดเท่ากัน ใช้เทคโนโลยี Qi wireless ทำให้ชาร์จแบตเตอรี่โทรศัพท์ได้โดยไม่ต้องต่อสาย แต่ตัวเครื่องก็ต้องเสียบปลั๊กในระหว่างฆ่าเชื้อโรคอยู่ดี มี 2 สีเช่นกัน
ใหญ่ขึ้นมาและราคาสูงขึ้นอีก คือ PhoneSoap Pro ที่มีหลอดไฟมากขึ้นสองเท่า ปล่อยรังสี UV-C ได้แรงขึ้น จึงใช้เวลาฆ่าเชื้อโรคน้อยลงเหลือเพียง 5 นาทีและมี 6 สีให้เลือก
รุ่นใหญ่ที่สุด คือ HomeSoap ใช้ฆ่าเชื้อโรค tablet อย่าง iPad Pro ของเล่น หนังสือ รีโมตคอนโทรล และอื่นๆ ที่ขนาดไม่เกิน 9.3 x 23.46 x 33.47 เซนติเมตร โดยใช้เวลา 10 นาทีเช่นเดียวกัน ซึ่งชื่อก็สื่อแล้วว่าตั้งไว้ที่บ้านน่าจะเหมาะที่สุด มี 2 สี
ล่าสุดบริษัทกำลังจะเริ่มผลิตเครื่องฟอกอากาศ AirSoap ออกมาจำหน่ายด้วย เทคโนโลยี Electric Wind ของเครื่องนี้สร้างสนามประตูพลาสม่าพลังงานสูงฆ่าเชื้อแบคทีเรียได้และจับอนุภาคที่เล็กจิ๋วขนาด 14 นาโนเมตรได้ เจ้าไวรัสสายพันธุ์ใหม่ที่ขนาด 100 นาโนเมตรนี้ไม่รอดแน่ ในขณะที่เครื่องที่ใช้กรองอากาศแบบ HEPA จับได้เล็กสุดเพียง 300 AirSoap ขนาดกว้าง 26.04 ยาว 26.92 สูง 53.49 เซนติเมตร เหมาะกับห้องขนาดไม่เกิน 55 ตารางเมตร และน่าจะช่วยบรรเทาปัญหา PM 2.5 และโคโรนาไวรัสของเราได้ครบจบในเครื่องเดียว
ไม่น่าแปลกใจที่ COVID-19 จะทำให้ PhoneSoap นวัตกรรมสัญชาติอเมริกันขายดีจนขาดตลาด โดยไม่ได้มีใครซื้อไปกักตุน ถ้าสั่งซื้อตอนนี้ กว่าจะได้ของจริงก็เดือนพฤษภาคม แต่ก็มีบริษัทอื่นผลิตสินค้าลักษณะคล้ายกันมากออกมาขายในราคาถูกกว่าอยู่เหมือนกัน
เนื่องจากเราเพิ่งจะค้นพบไวรัส SARS-CoV-2 ตัวการของโรค COVID-19 เมื่อปลายปีที่แล้ว จึงยังไม่ได้มีการทดสอบจริงว่า PhoneSoap ฆ่าเชื้อโรคใหม่นี้ได้ดีเพียงใด สัตวแพทย์หญิง มีอา ลีเดอร์แมน (Mia Liederman) แห่งมหาวิทยาลัยฮาร์วาร์ด จึงออกมาเตือนว่าไม่น่าจะพึ่งพาอุปกรณ์ UV ที่มีขายทั่วไปแบบนี้ ในการกำจัดเชื้อโคโรนาไวรัสบนโทรศัพท์ ส่วนทาง PhoneSoap ก็ออกมาแย้งว่า PhoneSoap ได้พิสูจน์แล้วว่าฆ่าไวรัส H1N1pdm09 ได้ ซึ่งก็เป็นไวรัสที่มีเปลือกหุ้ม ประเภทเดียวกับ SARS-CoV-2 นั่นเอง
ยอดขายที่ถล่มทลายช่วงสามเดือนที่ผ่านมาก็น่าจะชี้ชัดได้ว่าในวิกฤตการณ์สาธารณทุกข์เช่นนี้ อะไรที่จะช่วยให้เราดำเนินชีวิตอย่างปกติสุขได้ เราก็หามาลองใช้ก่อนได้
นอกจากนี้ก็มีวิธีการอื่นที่พอถูไถให้โทรศัพท์มือถือสกปรกน้อยลงได้ เช่น ผสมน้ำส้มสายชู 1 ส่วนกับน้ำสะอาด 1 ส่วน นำไปใส่ขวดสเปรย์ พ่นลงบนผ้าแบบไมโครไฟเบอร์แล้วนำไปเช็ด หรือถ้ากลัวไวรัสมาก ๆ ก็ใช้แอลกอฮอล์ฆ่าเชื้อความเข้ม 99 เปอร์เซ็นต์ผสมกับน้ำ ในอัตราส่วน 7 ต่อ 3 แล้วทำตามขั้นตอนเดียวกันต่อ หรือถ้าเป็นแอลกอฮอล์ความเข้ม 70 เปอร์เซ็นต์ ก็ไม่ต้องผสมน้ำเลย เป็นต้น และอย่าลืมว่าผ้าที่ใช้เช็ดทำความสะอาดโทรศัพท์มือถือโดยเฉพาะก็ยังมีวางจำหน่ายทั่วไป หาซื้อมาใช้ได้โดยไม่ต้องรับบัตรคิว
เมื่อไม่นานนี้ Apple อธิบายวิธีการทำความสะอาดโทรศัพท์ใหม่ โดยให้ใช้ผ้าเปียกที่มีแอลกอฮอล์ฆ่าเชื้อ 70 เปอร์เซ็นต์ได้แล้ว แถมยังระบุยี่ห้อมาชัดเจนด้วย หลังจากก่อนหน้านี้ให้ใช้ผ้าแห้งเช็ดเท่านั้น ส่วนทางด้านคู่แข่งอย่าง Samsung ก็เริ่มให้ศูนย์บริการใน 19 ประเทศทั่วโลก อย่างมาเลเซียและเวียดนาม เปิดรับบริการทำความสะอาดโทรศัพท์มือถือและอุปกรณ์ต่าง ๆ ด้วยรังสี UV-C ให้ฟรีแล้ว ประเทศไทยรอเปิดบริการนี้เพิ่มพร้อมๆ กับไต้หวันและสิงคโปร์ในระยะต่อไป
ตกลงวันนี้คุณได้ฆ่าเชื้อโรคบนโทรศัพท์มือถือคุณแล้วรึยัง