INSPIRED BY THE BUDDHIST TEACHING OF ‘INTERBEING’, DISORN DUANGDAO SUGGESTS THROUGH HIS ARTWORKS THAT ALL SOCIETAL INCIDENTS ARE ALL ONE CONNECTED CHAIN OF EVENTS
TEXT: PRATCHAYAPOL LERTWICHA
PHOTO COURTESY OF GALLERY VER
(For English, press here)
“ท่านนัท ฮันห์ [Thích Nhất Hạnh] จะพูดมาก พูดด้วยภาษากวีว่า เมื่อคุณดูกระดาษแผ่นนี้ คุณเห็นดวงอาทิตย์ ดวงจันทร์ เห็นต้นไม้ เห็นเมฆ เห็นสายฝน ท่านพยายามชี้ให้เห็นว่า สิ่งทั้งหลายทั้งปวงมันเชื่อมโยงกัน มันอิงอาศัยกันและกัน และมันเป็นปัจจัยแก่กันและกัน…
ธรรมะที่ท่านเน้นก็คือการใช้คำว่า interbeing มีคนแปลว่าดั่งกันและกัน จะแปลให้ถูกก็คือ สภาวะที่อิงอาศัยกันและกัน”
ข้อความดังกล่าวที่พระไพศาล วิสาโล เขียนลงในนิตยสารเนชั่นสุดสัปดาห์ นอกจากจะแสดงแรงบันดาลใจที่ท่านได้รับจาก Thích Nhất Hạnh พระสงฆ์ชาวเวียดนามผู้ชี้ให้เห็นถึงสภาวะ ‘interbeing’ ของสรรพสิ่งแล้ว ข้อความนี้ยังแสดงแนวคิดเบื้องหลังนิทรรศการ ‘INTERBEING (Light travels from the past)’ โดย ดิสรณ์ ดวงดาว ที่ศิลปินชี้ให้เห็นว่าหลายๆ เหตุการณ์ที่เกิดขึ้นในสังคม ไม่ว่าจะเป็น การยื่นข้อเสนอแก้ไขรัฐธรรมนูญในปี 63 การสลายการชุมนุมในเดือนพฤษภาคมปี 53 เหตุการณ์ 6 ตุลาฯ หรือ การพัฒนาแม่น้ำโขง ล้วนมีความสัมพันธ์เกี่ยวข้องซึ่งกันและกัน
ศิลปินเริ่มต้นสร้างผลงานจากการลงพื้นที่สำรวจชุมชมริมฝั่งแม่น้ำโขงที่ได้ผลกระทบจากการพัฒนา พร้อมทั้งทำการสัมภาษณ์ผู้คนและหน่วยงานที่เกี่ยวข้อง ก่อนนำข้อมูลที่ได้มาแปรเปลี่ยนเป็นผลงานศิลปะที่สะท้อนเรื่องราวเหล่านั้นออกมา ในขณะเดียวกัน ศิลปินยังนำเรื่องราวที่เกี่ยวข้องกับประสบการณ์ส่วนตัวเช่น การสลายการชุมนุมในปี 2553 พร้อมทั้งข้อมูลที่ได้จากการสืบค้นเพิ่มเติม มาสรรค์สร้างผลงานศิลปะอีกเช่นกัน
ในนิทรรศการนี้ ผู้เข้าชมจะได้สวมบทบาทเป็น ‘จิตวิญญาณ’ ผู้เป็นประจักษ์พยานต่อเรื่องราวที่เกิดขึ้นจากต่างยุค ต่างสมัย ผ่านการแหวกว่ายบนพื้นที่แกลเลอรี่ที่เป็นดั่งผ้าใบผืนใหญ่ ที่ร้อยเรียงผลงานศิลปะชิ้นต่างๆ อย่างเช่น ‘Introduction’ กล่องไม้ขนาดเท่ารัฐธรรมนูญ 10 กล่องพร้อมบทกวีที่ถูกจารึกไว้ด้านบน ‘An islet as beautiful as glorious sun’ โขดหินจำลองที่สะท้อนปรากฎการณ์การเหือดแห้งจนน่าใจหายของแม่น้ำโขง ‘People’ ผลงานที่ศิลปินนำซองเปล่าที่เคยบรรจุเอกสารยื่นเสนอลงชื่อแก้ไขรัฐธรรมนูญ มาอัดแน่นบริเวณช่องประตู หรือ ‘Bullet’ ภาพถ่ายชื่อป้ายซอยปลูกจิต สถานที่ที่ศิลปินเคยพำนัก ซึ่งมีรอยกระสุนจากการสลายการชุมนุมในปี 2553
ถึงแม้นิทรรศการจะไม่ได้บอกกับเราตรงๆ ว่า สิ่งที่ยึดโยงปรากฎการณ์ต่างๆ เข้าด้วยกันนั้นคืออะไร แต่เรารับรู้ได้ว่า ภายใต้เบื้องหน้าผลงานต่างๆ ที่ถูกจัดแสดงอย่างแน่นิ่ง เงียบงัน กลับเต็มไปด้วยเสียงกรีดร้องอันดังลั่นจากการคัดง้างระหว่างคนธรรมดาและผู้มีอำนาจ จะว่าไปแล้ว จะพูดว่างานศิลปะเหล่านี้ซ่อนความรุนแรงอันไร้รูปเอาไว้ก็คงไม่ผิดนัก
นิทรรศการ INTERBEING (Light travels from the past) โดย ดิสรณ์ ดวงดาว จัดแสดงระหว่างวันที่ 6 กุมภาพันธ์ – 28 มีนาคม 2564 ที่ Gallery VER