‘รายงาน’ เล่มแรกของซีรีส์ Street Report จาก Atelier HOKO พาไปดูแง่มุมหลากหลายของถังขยะสาธารณะสิงคโปร์ และสำรวจดูว่าผู้คนทั่วไปมีปฏิสัมพันธ์อย่างไรกับมัน

TEXT: NATHATAI TANGCHADAKORN
PHOTO: KETSIREE WONGWAN

(For English, press here)

Street Report 1: Public Bins
Temporary Press, 2022
Offset printing
12.6 × 17.6 cm
137 pages
ISBN 978-981-18-4136-1

ถังขยะเป็นสิ่งที่แค่นึกถึงก็ไม่น่าอภิรมย์สำหรับคนทั่วไป ยิ่งตามสถานที่ต่างๆ ภายในเมือง ‘ถังขยะสาธารณะ’ มักกลายเป็นวัตถุสถานะแปลกประหลาดที่มีทั้งคนที่ต้องการและไม่ต้องการ กล่าวคือมีคนที่ต้องการจุดทิ้งขยะที่เป็นที่เป็นทาง ในขณะเดียวกันก็ไม่ต้องการให้เกิดพื้นที่ทิ้งขยะที่มีภาพลักษณ์สกปรกขึ้นในบริเวณที่ตนเองใช้งาน คำถามคือ แล้วอะไรที่ทำให้มันเป็นถังขยะจริงๆ หลังจากที่ขยะถูกทิ้งลงไป หรือด้วยหน้าที่ หรือว่ามันเป็นพื้นที่รอบข้างที่ทำให้กล่อง ตะกร้า กระถางต้นไม้ หรือถังขยะนั้นกลายเป็นถังขยะ

Public Bins เป็นหนังสือในซีรีส์ Street Report โดย Atelier HOKO นักสร้างสรรค์และรีเสิร์ชสตูดิโอสัญชาติสิงคโปร์ ที่ก่อตั้งโดย Alvin Ho และ Clara Koh พวกเขาสนใจเรื่องของวัตถุธรรมดาสามัญและมองสิ่งเหล่านั้นในมิติต่างๆ เช่นการรับรู้ของคนทั่วไป พฤติกรรมของคนต่อสิ่งเหล่านั้น ในซีรีส์ Street Report นี้ Atelier HOKO นำเสนอเรื่องของความสัมพันธ์ระหว่างคน สิ่งของ และพื้นที่ ที่ปัจจุบันมีความข้องเกี่ยวกันอย่างเป็นเหตุเป็นผลน้อยลง Atelier HOKO เริ่มต้นการทำ Street Report เพื่อสำรวจสิ่งของต่างๆ ตามท้องถนนในสิงคโปร์ ซึ่งในเล่มนี้คือถังขยะสาธารณะ ว่าแท้จริงแล้วมันถูกวางตัวอย่างไร และผู้คนทั่วไปมีปฏิสัมพันธ์อย่างไรกับมัน รวมถึงเผยความคิดเห็นของผู้ใช้งานที่ปรากฏออกมาผ่านการกระทำที่ถูกบันทึกผ่านภาพถ่ายภายในเล่ม นอกจากนี้ เนื้อหายังชี้ให้ผู้อ่านเห็นแง่มุมที่หลากหลายของ ‘ถัง-ขยะ-สาธารณะ’ ลำพังแค่ภาพถังขยะสาธารณะในสิงคโปร์จึงแบ่งได้ถึง 17 บท ในจำนวนหน้าเกิน 100 หน้า และปิดท้ายด้วยหน้าว่างเปล่าสำหรับเป็น readers’ notes เผื่อใครได้ไอเดียใหม่ๆ จากงานสำรวจนี้

ภายในเล่มประกอบด้วยภาพถ่ายถังขยะสาธารณะที่ถูกแบ่งโดยคร่าวเป็น 4 แบบ คือ แบบมีช่องด้านข้าง (side opening bins) แบบสองล้อ (2-wheeled bins) แบบสี่ล้อ (4-wheeled bins) และแบบฝาผลัก (push bins) กระจายอยู่ตามบทต่างๆ และเชิงอรรถประกอบ ถังขยะบางแบบก็ได้รับอภิสิทธิ์เพิ่มเติมเป็นภาพสเก็ตช์ไดอะแกรมอย่างง่ายเพื่อให้ผู้อ่านสามารถทำความเข้าใจบริบทแวดล้อมได้ง่ายขึ้น ตัวอย่างเนื้อหาในบทแรก ‘THE STARTER’ นำเสนอความน่าสนใจของ ‘ขยะชิ้นแรก’ ที่ปรากฏตัวนอกถังขยะ ในบทนี้ชวนให้เราขบคิดถึงความสัมพันธ์ระหว่างรูปร่างของขยะและการทิ้งของเหล่านั้นให้ลงถัง ซึ่งนำไปสู่เนื้อหาในบทอื่นๆ ที่พูดถึงตั้งแต่ รูปแบบของขยะ รูปแบบการทิ้งขยะ ไปจนถึงรูปแบบความสัมพันธ์ระหว่างพื้นที่กับถังขยะสาธารณะ ที่บางครั้งของสิ่งนี้ก็กลายเป็นสิ่งที่กำหนดขอบเขตของพื้นที่หนึ่งขึ้นมา

หากเปิดดูผ่านๆ เราอาจเห็นภาพหลายๆ ภาพที่ชวนหัวเราะ ซึ่งหากได้ลองอ่านรายละเอียดดู ก็จะพบว่าบางช่วงตอนเนื้อหาก็ยังชวนหัวเราะอยู่ดีนั่นเอง (แน่นอน ในเมื่อมันเป็นหนังสือที่ว่าด้วยเรื่องถังขยะสาธารณะ จะมีใครอยากปวดหัวกับมันสักเท่าไหร่เชียว)

ปัจจุบัน Street Report ได้ตีพิมพ์มาทั้งสิ้น 4 เล่ม ไล่เรียงตั้งแต่ 1: Public Bins, 2: Hooks and Holes, 3: Ding Ding (Trams in Hong Kong) และ 4: Seatings ซึ่งล้วนแต่มีความสนุกไม่แพ้กัน ถ้าใครชอบหนังสือชุดนี้ ก็คงจะน่าสนใจดีหากลองย้อนคิดดูว่าหนังสือชุดนี้จะออกมามีหน้าตาอย่างไร ถ้าเปลี่ยนบริบทหรือพื้นที่สำรวจจากสิงคโปร์มาเป็นประเทศไทย

atelierhoko.com
facebook.com/atelierhoko
instagram.com/street_report_world