TIDA AWARDS 2019
BEST OF CULTURAL AND EDUCATIONAL SPACE DESIGN
DECA ATELIER
PHOTO COURTESY OF DECA ATELIER
(For English, press here)
แนวคิดที่เป็นแกนหลักและธงนำสำคัญในการทำงานออกแบบ ก่อสร้าง และ การใช้งานอาคาร “ธรรมาศรม” ของคุณแม่ชีศันสนีย์ เสถียรสุต ผู้นำชุมชนแห่งการเรียนรู้ เสถียรธรรมสถาน คือความตั้งใจที่จะรับใช้และเยียวยาสังคม โดยการหลีกเลี่ยงที่จะเบียดเบียนธรรมชาติ และเป็นมิตรกับสิ่งแวดล้อมให้มากที่สุด
แนวคิดนี้นำมาสู่การออกแบบผนังภายนอกอาคารให้มีการใช้งานมากกว่าการเป็นเปลือกห่อหุ้มป้องกันความร้อน ด้วยการใช้ลวดลายซีเมนต์บล็อก ช่องลมลวดลายหลากหลาย (ที่ออกแบบโดยศิลปินหลายๆ ท่าน) เป็น ‘องค์ประกอบสองบทบาท’ ซึ่งทำให้ผนังอาคารเดียวกันนี้สามารถทำหน้าที่ ถ่ายเท ระบายความร้อนเพื่อความสบายให้ผู้อยู่อาศัยภายในอาคาร และสร้างความโดดเด่นให้กับอาคารแม้จะใช้วัสดุราคาถูกอย่างอิฐบล็อกช่องลม
พื้นที่ภายในอาคารประกอบไปด้วยที่พักของผู้มาปฏิบัติธรรม ห้องรักษาธรรมชาติบำบัด พื้นที่ฝึกหัดภาวนา พื้นที่จัดกิจกรรมอาสา พื้นที่จัดนิทรรศการ โดยพื้นที่ชั้นล่างถูกใช้เป็นพื้นที่ทำสปาเกลือ นวดแผนไทย และรับประทานอาหารของนักบวชหญิง มีดาดฟ้าเป็นพื้นที่สวนสมุนไพรและพืชผักสวนครัว
สถาปนิกจัดวางผังพื้นที่ภายในด้วยการแบ่งแยกตัวอาคารทั้งในแนวตั้ง (atrium) และแนวนอน (corridor) ให้แสงสว่างเข้าถึงพื้นที่ภายใน ได้มากที่สุด และยังช่วยให้เกิดการถ่ายเทของมวลอากาศ ทำให้ภายในอาคารเย็นและอยู่สบายโดยไม่จำเป็นต้องใช้เครื่องปรับอากาศ ซึ่งเป็นการประหยัด ลดการใช้พลังงาน ลดการเบียดเบียนธรรมชาติอย่างเห็นผล และเป็นรูปธรรมมากที่สุด