STA Studio ตัดแต่งและจัดวางองค์ประกอบทางสถาปัตยกรรมจากสเกลรายละเอียดจนก่อร่างขึ้นเป็นสเปซ สำหรับสำนักงานใหม่ของสตูดิโอออกแบบและจัดวางดอกไม้ PHKA
TEXT: KARJVIT RIRERMVANICH
PHOTO: NAPAT PATTRAYANOND
(For English, press here)
ห้องผู้บริหารของ PHKA สตูดิโอออกแบบจัดวางงานดอกไม้สัญชาติไทยที่มีผลงานในระดับนานาชาติมายาวนาน บนชั้นลอยของพื้นที่สำนักงานแห่งนี้ แทบไม่มีสิ่งของอะไรเลย หน้าต่างบานเดียวที่เปิดออกสู่ภายนอกนั้นติดฟิล์มกระจกฝ้าเอาไว้ ภาพที่เดาได้ว่าเป็นใบไม้และกิ่งไม้ที่ถูกลมพัดอยู่ภายนอกนั้นปรากฏตัวเหมือนคลิปวิดิโอรางๆ ที่ไม่มีเสียง อีกฟากของห้องเป็นกระจกที่สูงจรดฝ้าเพดาน สามารถมองลงไปเห็นความเคลื่อนไหวของพื้นที่สตูดิโอด้านล่าง ที่อยู่ภายใต้หลังคาโกดังเดียวกันบนถนนนาคนิวาส กรุงเทพมหานครแห่งนี้ ที่น่าจะเคยเป็นทางผ่านของดอกไม้เป็นล้านๆ ดอกที่เดินทางเข้ามาในฐานะวัตถุดิบ และเดินทางออกไปในฐานะงานศิลปะ ความรัก ความหมาย หรือช่วงเวลาพิเศษของชีวิตใครหลายคนมาแล้วเป็นสิบปี
พื้นที่สำนักงานแห่งใหม่นี้ถูกปรับปรุงขึ้นจากพื้นที่เก็บของเดิมทางฝั่งซ้ายของโกดังเดิม ขยับขยายจากพื้นที่สำนักงานเดิมในฝั่งขวา เพื่อรองรับจำนวนงานและทีมงานที่เพิ่มขึ้น ที่ว่างระหว่างสองฝั่งถูกเว้นไว้เป็นพื้นที่สตูดิโอและส่วนขนส่งวัตถุดิบและชิ้นงานที่มีประตูที่สูงพอที่รถบรรทุกสามารถเข้าออกได้ อัศรินทร์ สงวนวงศ์วาน และ Petra Tikulin สถาปนิกจาก STA Studio จัดวางพื้นที่ออฟฟิศไว้บนชั้นลอยที่สร้างขึ้นใหม่ ส่วนพื้นที่เวิร์คช็อปและห้องประชุมอยู่ที่ชั้นล่าง เชื่อม façade ของอาคารทั้งหมดเข้าเป็นภาษาเดียวกันตามทางยาวของตัวอาคารด้วยผนังสังกะสีลอนที่ค่อยๆ โค้งขึ้นหาท้องฟ้า
และจัดจังหวะของ façade ทางเข้าสำนักงานใหม่ในฝั่งภายในโกดังด้วยการผสมผสานระหว่างความอ่อนโยนของผ้าม่านและความเฉียบขาดของแผ่นเหล็ก พร้อมกับตัดแต่งจัดวางองค์ประกอบทุกอย่างขึ้นในสเกลของรายละเอียด ที่ความสัมพันธ์ระหว่างกันและกันของมันถูกเว้นจังหวะและที่ว่างที่ทั้งคล้องจองและอาจดูเหมือนอุบัติเหตุ ทั้งตั้งใจและอาจดูบังเอิญ ทั้งเรียกร้องความสนใจและนิ่งเฉย ยากที่จะให้ลำดับความสำคัญก่อนหลัง แต่ก็ดูเหมือนไม่สามารถขาดอะไรไปได้บนกระบวนการทำงานทั้งออนไลน์และออนไซต์ ร่วมกับช่างเหล็กในบ้านเรา ในการตัดเสริมเติมแต่งที่พวกเขาลงความเห็นกันว่าเหมือนกับการค่อยๆ ทำโมเดล ซึ่งต่างจากระบบสายการผลิตแบบโรงงานในหลายโปรเจกต์ของพวกเขาในยุโรป ซึ่งการประดิษฐ์ประดอยงานในระดับดีเทลเหล่านี้ร่วมกับช่างนั้นเป็นไปได้ยากกว่ามาก
การออกแบบในภาพรวมทั้งในเชิงการจัดวางผัง การจัดการกับฟอร์มอาคารและสเปซในเชิงสามมิตินั้น อยู่บนพื้นฐานของการสร้างความต่อเนื่องลื่นไหล และทำลายความเคร่งครัดผ่านการบิดระนาบผนัง และการสร้างเส้นสายบนพื้นและฝ้าเพดานที่หลุดออกจากความเป็นเหลี่ยมเป็นฉากซึ่งกันและกัน รวมทั้งการแตกระนาบผืนใหญ่โดยเฉพาะในส่วน façade ทั้งภายนอกและภายใน รวมทั้งระนาบฝ้าเพดาน ออกเป็นผืนเล็กๆ ย่อยๆ ที่มีสเกลและเส้นสายที่สอดคล้องกัน ซึ่งสร้างภาพรวมของพื้นที่ทั้งหมดให้มีลักษณะคล้ายกับงานจัดองค์ประกอบศิลป์ที่ประณีตบรรจง
จากภายนอก ระดับชานพักบันไดที่ยกสูงขึ้นภายในและทอดยาวตลอดตัวสำนักงานนั้นสร้างให้ façade กระจกทั้งผืนทำหน้าที่เป็น window display ขนาดใหญ่ และทอนสเกลของบันไดโค้งขึ้นสู่ชั้นลอยให้อยู่ในสเกลของเฟอร์นิเจอร์ กระจกเงาหลายบานในหลายองศาและอ่างล้างมือสเตนเลสถูกจัดวางล้อมรอบโต๊ะกลางรูปทรงรีเอาไว้หลวมๆ เสาเหล็กกล่องที่ทำหน้าที่รับน้ำหนักพื้นชั้นลอยถูกแยกออกเป็นสองชิ้นและหุ้มด้วยสเตนเลสผิวเงา การวางบิดออกจากกันเล็กน้อยของเหล็กกล่องสองชิ้นนี้ทำให้มันไม่อาจถูกเรียกว่า ‘เสา’ ได้อย่างเต็มปากเต็มคำ
พื้นและโต๊ะทุกตัวเรียบสนิท ระนาบหินอ่อนถูกวางเป็นฉากคล้ายภาพคอลลาจทั้งบนระบานผนังและพื้น สร้างจุดสนใจที่ยังต่อเนื่องเป็นหนึ่งเดียวกับองค์ประกอบอื่นขึ้นมา ในระยะใกล้ เหล็กฉากทุกชิ้นถูกตัดปลายของมันออก ราวกับต้องการให้มันงอกกิ่งขึ้นมาใหม่ ความแหลมคมเบาบางของมันสัมผัสอยู่กับระนาบอื่นเหมือนเสียบอยู่ ชิ้นแล้วชิ้นเล่า เส้นจบหินทราเวอร์ทีนบนพื้นเป็นเส้นหินแกรนิตสีดำ เหมือนขีดเส้นใต้ให้กับพื้นที่โต๊ะกลางอเนกประสงค์ ซึ่งใช้ในการแสดงผลงานต่อลูกค้า เวิร์คช็อป และการทดลองจัดวางภายในสตูดิโอ ของบนชั้นเป็นแจกันหลากสี รูปทรง วัสดุ เทคนิค และประวัติที่มา
“งานจัดดอกไม้นั้นไม่มีเหตุและผลตายตัวหรือตรรกะที่ต้องพยายามทำความเข้าใจ เวลาเราพรีเซนต์ลูกค้า เรานำเสนอคอนเซ็ปต์และแนวคิด แนวทางที่ชัดเจนของงานแต่ละชิ้นมากกว่าการโฟกัสไปที่ผลลัพธ์สุดท้าย” วิศทา ด้วงวงศ์ศรี หนึ่งในผู้ก่อตั้ง PHKA ตอบคำถามเรื่องกระบวนการสื่อสารงานออกแบบจัดวางดอกไม้ของเธอ ที่จะว่าไปแล้วก็คล้ายกันกับองค์ประกอบทั้งหลายที่ถูกตัดแต่งและจัดวางอย่างประณีตบรรจงเข้าด้วยกันในสเปซสำนักงานใหม่แห่งนี้ ที่สร้างความรู้สึกเฉพาะตัวที่ชัดเจนขึ้นมา ที่อาจอยู่นอกเหนือขอบเขตและข้อจำกัดของคำอธิบาย เหมือนเวลาที่เผชิญหน้าอยู่กับช่อดอกไม้ ทั้งในฐานะผู้ให้ ผู้รับ ผู้ชม หรือผู้จัด ที่การมีอยู่ของมันแทนความรู้สึกและคำพูดมากมายไปหมดแล้ว ในเสี้ยววินาทีเดียว
